OMGEVINGSVISIE PEEL EN MAAS

Beleef de ruimte

We nodigen iedereen uit om met goede plannen te komen om de leefomgeving mooier en beter te maken. Zo versterken we de waarden en dragen we bij aan de opgaven.

Wat is een omgevingsvisie?

Bijdrage aan 't goede leven

De omgevingsvisie is nieuw. Het is één van de instrumenten uit de Omgevingswet. Deze nieuwe wet treedt op 1 januari 2023 in werking. Alle gemeenten in Nederland moeten een Omgevingsvisie hebben.

De omgevingsvisie is een visie over de fysieke leefomgeving op hoofdlijnen voor de héle gemeente. De visie gaat over onze woon- en leefomgeving en de mensen die daarin samenleven, werken, ondernemen en verblijven. Het gaat bijvoorbeeld over woningen, bedrijven, wegen, water, bodem en lucht. Maar ook landschap, natuur en cultureel erfgoed vallen eronder.

De omgevingsvisie inspireert en nodigt uit. Heeft u als bewoner of ondernemer een plan, dat betrekking heeft op de woon en leefomgeving, dan is de omgevingsvisie in het bijzonder van belang. Aan de hand van de Omgevingsvisie beoordelen we plannen en ideeën die niet passen in het bestemmingsplan/omgevingsplan.

U kunt deze visie dus gebruiken om uw plan te onderbouwen. Hoe u dit aanpakt leest u onder “Idee”.

Meer achtergrondinformatie over de omgevingsvisie leest u onder “Actualisatie en uitvoering".

Met deze omgevingsvisie laten we zien wat we belangrijk vinden in de omgeving waarin we wonen, werken en recreëren. Deze omgevingsvisie nodigt iedereen uit om bij te dragen aan de waardevolle  ontwikkeling van onze gemeente zoals we die in deze visie hebben uitgewerkt. De omgevingsvisie helpt ons om te blijven werken aan een aantrekkelijke gemeente, zodat er sprake blijft van ‘het goede leven’ in Peel en Maas.

 Wat we ‘goed’ en ‘aantrekkelijk’ vinden, hebben we aangegeven in waarden en opgaven. We nodigen u uit om bij te dragen aan de waarden en opgaven van Peel en Maas. Hoe u dat kunt doen, leest u hieronder.


Hoe is de omgevingsvisie opgebouwd?

Met de omgevingsvisie willen we bereiken dat Peel en Maas aantrekkelijk blijft én nog aantrekkelijker wordt. We noemen dat “het versterken van de kwaliteit van de leefomgeving”.

Dat kan door de waarden te versterken en bij te dragen aan de opgaven. We geven ruimte voor ontwikkelingen, als u bijdraagt aan de waarden en opgaven.

Bij de waarden gaat het om de vraag wat kenmerkend is voor Peel en Maas en Peel en Maas uniek maakt. Met andere woorden, het DNA van Peel en Maas!

De basis voor het DNA vormt ons geloof in de kracht van vitale gemeenschappen. Dit leggen we hier uit.

Verder bestaat het DNA uit drie algemene waarden en waarden per landschappelijk deelgebied.

Bij de opgaven gaat het om de belangrijkste speerpunten van beleid waar we aan willen werken. Deze hebben we gebaseerd op ons bestaande beleid. Onder uitgangspunten voor de opgaven hebben we dit uitgelegd.

In de raadsvergadering van 5 juli 2022 heeft de raad de Omgevingsvisie Peel en Maas definitief vastgesteld.

Drie kernwaarden

Vitale gemeenschappen

Algemene waarden Peel en Maas

We dragen als gemeente bij aan het goede leven in Peel en Maas. Bij alles wat wij doen zijn een drietal kernwaarden voor ons leidend: zelfsturing, diversiteit en duurzaamheid..

A.    Zelfsturing  
Zelfsturing is geworteld in onze gemeenschappen. Daarmee bedoelen we dat inwoners en bedrijven het beste zélf en met elkaar kunnen bepalen hoe zij samenleven, wat zij belangrijk vinden en welke keuzes ze maken. Er zit voldoende kracht en kennis in de gemeenschappen om zaken zelf voor elkaar te krijgen of te ontwikkelen. De dorpsvisies zoals die er op dit moment liggen, laten dat goed zien. Zelfsturing vraagt om een bescheiden overheid die vertrouwt op de kracht van de gemeenschappen en die deze gemeenschappen als uitgangspunt neemt in het eigen denken en doen. Het vraagt om een rolzuivere overheid die heel goed weet wanneer ze niet of juist wel in actie moet komen. De Omgevingsvisie gaat daarom uit van uitnodiging in plaats van toelating, en van facilitering waar dat nodig is.


B.    Diversiteit
Landschappelijk gezien is de gemeente Peel en Maas een smeltkroes van landschapstypen dat elk zijn eigen karakter en geschiedenis heeft. Dit heeft onder andere te maken met de ligging tussen de Peel en de Maas, waardoor er veel natuur en water is. Samen vormen deze landschappen en gebieden een gemeente waar recreatie, toerisme en agrarische activiteiten van oudsher grote pijlers onder de economie zijn. Die diversiteit koesteren we.

Zo uiteenlopend als de landschappen van onze gemeente zijn, zo uiteenlopend is ook onze geschiedenis. Vanzelfsprekend zijn we trots op toen, op ons erfgoed en onze cultuurhistorie. Dat zijn we ook altijd al geweest. Om dat fundament beter te verstevigen biedt de omgevingsvisie kansen om het erfgoed en de cultuurhistorie beter beleefbaar te maken en die trots verder uit te dragen.

We blijven zorgen voor erfgoed en voor de kunstwerken in de openbare ruimte. Trots op cultuur en cultuurbeleving weerspiegelt zich ook in cultureel erfgoed. Cultureel erfgoed zorgt vaak voor een sterkere verbinding tussen cultuur, erfgoed, natuur en landschap. Het hoofddoel bij cultureel erfgoed is het versterken en zichtbaar zijn van het vele erfgoed als sterke identiteitsdragers van de fysieke leefomgeving en het stimuleren van participatie bij erfgoed, vaak in relatie met natuur en natuurbeleving.

De waarden per landschappelijk deelgebied zijn te vinden via de waardenkaart.
Diversiteit betekent ook dat elk dorp anders is, elk met zijn eigen identiteit die deels ontleend is aan de ontstaansgeschiedenis. 

Om de geschiedenis levend te houden, zetten we in op de doorontwikkeling van het erfgoedbeleid in samenwerking met de lokale gemeenschappen (waaronder heemkundeverenigingen).

Daarnaast stimuleren we initiatieven die gericht zijn op het (digitaal) ontsluiten van en de beleving van cultuurhistorische waarden, zowel bovengronds (monumenten) als ondergronds (archeologie), zoals het PeelenMaasNet.


C.    Duurzaamheid
Wij willen bijdragen aan een duurzame toekomstbestendige gemeenschap. Er wordt al veel gedaan aan duurzaamheid op het gebied van energie, afval, lucht en water. Maar ook de hechte gemeenschapen dragen bij aan de (sociale) duurzaamheid. Dit zorgt voor een stevig (sociaal) fundament voor de veranderingen die komen. Duurzaamheid  vormt het fundament voor al de opgaven die we benoemen bij de opgaven en uitdagingen.



Vitale gemeenschappen als uitgangspunt van handelen!

Vitale gemeenschappen is een ‘geloof’/vertrekpunt op basis waarvan we denken en handelen in Peel en Maas. Dat geldt dus ook voor de Omgevingsvisie!

Wij geloven in de kracht van gemeenschappen. Wij denken dat gemeenschappen zelf het beste kunnen bepalen wat voor hen het goede leven is en wat ervoor nodig is om dat goede leven te bereiken. Ook denken wij dat gemeenschappen dat goede leven voor een groot deel zelf kunnen realiseren. Waar mensen elkaar kennen, zich verantwoordelijk voelen en met elkaar in gesprek zijn over wat ze belangrijk vinden, versterken ze elkaar. Daar ontstaat energie en veerkracht. En dat maakt mensen gelukkiger en gemeenschappen vitaler. Als gemeente moeten we ons bescheiden opstellen om te voorkomen dat we in ons enthousiasme de gemeenschappen de ruimte ontnemen om zich op hun eigen manier en in hun eigen tempo te ontwikkelen.

Dat betekent dat we als overheid ten aanzien van de fysieke omgeving globale kaders opstellen die gebaseerd zijn op de waarden zoals opgenomen in onze kaderstelling Ruimte. Binnen die globale kaders geven we ruim baan aan de creativiteit en kwaliteit van vitale gemeenschappen.

In ondersteunende zin kunnen we als gemeente ook een waardevolle bijdrage leveren. En natuurlijk zijn er ook zaken die duidelijk op het bordje van de gemeente liggen. De opgave is om met elkaar continu het gesprek te voeren over deze rollen en verwachtingen. Het vraagt om inlevingsvermogen en duidelijkheid van beide kanten en een goede samenwerking.

Vertrouwen vormt hiervoor het fundament. Als gemeente durven we te vertrouwen op de kracht van de vitale gemeenschappen. Elke dag vragen we ons als gemeente af: wat vinden onze inwoners belangrijk en wat doen we als gemeente juist niet of juist wel. Het werkt alleen als er sprake is van wederzijds vertrouwen. Samenwerking vergt inlevingsvermogen van beide kanten. En het betekent ook dat inwoners echt samen verantwoordelijkheid kunnen en willen nemen voor elkaar en voor hun omgeving.

We blijven hierover het gesprek voeren met onze samenwerkingspartners, zodat dit ook hún waarde wordt als ze met inwoners van Peel en Maas werken.



“Op de waardenkaart hebben we de kenmerken en waarden per deelgebied benoemd. Aanvullend aan deze waarden per gebied hanteren we in Peel en Maas een aantal overkoepelende waarden die niet gebiedsafhankelijk zijn. Dit zijn waarden die de basis vormen bij alles wat we doen. Deze algemene overkoepelende waarden staan hieronder beschreven.

OMGEVINGSVISIE

PEEL EN MAAS

Beleef de ruimte

In de raadsvergadering van 5 juli 2022 heeft de raad de Omgevingsvisie Peel en Maas definitief vastgesteld.

De omgevingsvisie is nieuw. Het is één van de instrumenten uit de Omgevingswet. Deze nieuwe wet treedt op 1 januari 2023 in werking. Alle gemeenten in Nederland moeten een Omgevingsvisie hebben.

De omgevingsvisie is een visie over de fysieke leefomgeving op hoofdlijnen voor de héle gemeente. De visie gaat over onze woon- en leefomgeving en de mensen die daarin samenleven, werken, ondernemen en verblijven. Het gaat bijvoorbeeld over woningen, bedrijven, wegen, water, bodem en lucht. Maar ook landschap, natuur en cultureel erfgoed vallen eronder.

De omgevingsvisie inspireert en nodigt uit. Heeft u als bewoner of ondernemer een plan, dat betrekking heeft op de woon en leefomgeving, dan is de omgevingsvisie in het bijzonder van belang. Aan de hand van de Omgevingsvisie beoordelen we plannen en ideeën die niet passen in het bestemmingsplan/omgevingsplan.

U kunt deze visie dus gebruiken om uw plan te onderbouwen. Hoe u dit aanpakt leest u onder “Idee”.

Meer achtergrondinformatie over de omgevingsvisie leest u onder 
“Actualisatie en uitvoering".

Wat is een omgevingsvisie?

Met de omgevingsvisie willen we bereiken dat Peel en Maas aantrekkelijk blijft én nog aantrekkelijker wordt. We noemen dat “het versterken van de kwaliteit van de leefomgeving”.

Dat kan door de waarden te versterken en bij te dragen aan de opgaven. We geven ruimte voor ontwikkelingen, als u bijdraagt aan de waarden en opgaven.

Bij de waarden gaat het om de vraag wat kenmerkend is voor Peel en Maas en Peel en Maas uniek maakt. Met andere woorden het DNA van Peel en Maas!

De basis voor het DNA vormt ons geloof in de kracht van vitale gemeenschappen.
Dit leggen we hier uit.

Verder bestaat het DNA uit drie algemene waarden en waarden per landschappelijk deelgebied.

Bij de opgaven gaat het om de belangrijkste speerpunten van beleid waar we aan willen werken. Deze hebben we gebaseerd op ons bestaande beleid. Onder uitgangspunten voor de opgaven hebben we dit uitgelegd.






We nodigen iedereen uit om met goede plannen te komen om de leefomgeving mooier en beter te maken. Zo versterken we de waarden en dragen we bij aan de opgaven.

Met deze omgevingsvisie laten we zien wat we belangrijk vinden in de omgeving waarin we wonen, werken en recreëren. Deze omgevingsvisie nodigt iedereen uit om bij te dragen aan de waardevolle  ontwikkeling van onze gemeente zoals we die in deze visie hebben uitgewerkt. De omgevingsvisie helpt ons om te blijven werken aan een aantrekkelijke gemeente, zodat er sprake blijft van ‘het goede leven’ in Peel en Maas.

 Wat we ‘goed’ en ‘aantrekkelijk’ vinden, hebben we aangegeven in waarden en opgaven.  We nodigen u dus uit om bij te dragen aan de waarden en opgaven van Peel en Maas. Hoe u dat kunt doen, leest u hieronder.


Hoe is de omgevingsvisie
opgebouwd?

Bijdrage aan 't goede leven

We dragen als gemeente bij aan het goede leven in Peel en Maas. Bij alles wat wij doen zijn een drietal kernwaarden voor ons leidend: zelfsturing, diversiteit en duurzaamheid..

A.    Zelfsturing  
Zelfsturing is geworteld in onze gemeenschappen. Daarmee bedoelen we dat inwoners en bedrijven het beste zélf en met elkaar kunnen bepalen hoe zij samenleven, wat zij belangrijk vinden en welke keuzes ze maken. Er zit voldoende kracht en kennis in de gemeenschappen om zaken zelf voor elkaar te krijgen of te ontwikkelen. De dorpsvisies zoals die er op dit moment liggen, laten dat goed zien. Zelfsturing vraagt om een bescheiden overheid die vertrouwt op de kracht van de gemeenschappen en die deze gemeenschappen als uitgangspunt neemt in het eigen denken en doen. Het vraagt om een rolzuivere overheid die heel goed weet wanneer ze niet of juist wel in actie moet komen. De Omgevingsvisie gaat daarom uit van uitnodiging in plaats van toelating, en van facilitering waar dat nodig is.


B.    Diversiteit
Landschappelijk gezien is de gemeente Peel en Maas een smeltkroes van landschapstypen dat elk zijn eigen karakter en geschiedenis heeft. Dit heeft onder andere te maken met de ligging tussen de Peel en de Maas, waardoor er veel natuur en water is. Samen vormen deze landschappen en gebieden een gemeente waar recreatie, toerisme en agrarische activiteiten van oudsher grote pijlers onder de economie zijn. Die diversiteit koesteren we.

Zo uiteenlopend als de landschappen van onze gemeente zijn, zo uiteenlopend is ook onze geschiedenis. Vanzelfsprekend zijn we trots op toen, op ons erfgoed en onze cultuurhistorie. Dat zijn we ook altijd al geweest. Om dat fundament beter te verstevigen biedt de omgevingsvisie kansen om het erfgoed en de cultuurhistorie beter beleefbaar te maken en die trots verder uit te dragen.

We blijven zorgen voor erfgoed en voor de kunstwerken in de openbare ruimte. Trots op cultuur en cultuurbeleving weerspiegelt zich ook in cultureel erfgoed. Cultureel erfgoed zorgt vaak voor een sterkere verbinding tussen cultuur, erfgoed, natuur en landschap. Het hoofddoel bij cultureel erfgoed is het versterken en zichtbaar zijn van het vele erfgoed als sterke identiteitsdragers van de fysieke leefomgeving en het stimuleren van participatie bij erfgoed, vaak in relatie met natuur en natuurbeleving.

De waarden per landschappelijk deelgebied zijn te vinden via de waardenkaart.
Diversiteit betekent ook dat elk dorp anders is, elk met zijn eigen identiteit die deels ontleend is aan de ontstaansgeschiedenis. 

Om de geschiedenis levend te houden, zetten we in op de doorontwikkeling van het erfgoedbeleid in samenwerking met de lokale gemeenschappen (waaronder heemkundeverenigingen).

Daarnaast stimuleren we initiatieven die gericht zijn op het (digitaal) ontsluiten van en de beleving van cultuurhistorische waarden, zowel bovengronds (monumenten) als ondergronds (archeologie), zoals het PeelenMaasNet.


C.    Duurzaamheid
Wij willen bijdragen aan een duurzame toekomstbestendige gemeenschap. Er wordt al veel gedaan aan duurzaamheid op het gebied van energie, afval, lucht en water. Maar ook de hechte gemeenschapen dragen bij aan de (sociale) duurzaamheid. Dit zorgt voor een stevig (sociaal) fundament voor de veranderingen die komen. Duurzaamheid  vormt het fundament voor al de opgaven die we benoemen bij de opgaven en uitdagingen.


Vitale gemeenschappen

Drie kernwaarden

Vitale gemeenschappen als uitgangspunt van handelen!

Vitale gemeenschappen is een ‘geloof’/vertrekpunt op basis waarvan we denken en handelen in Peel en Maas. Dat geldt dus ook voor de Omgevingsvisie!

Wij geloven in de kracht van gemeenschappen. Wij denken dat gemeenschappen zelf het beste kunnen bepalen wat voor hen het goede leven is en wat ervoor nodig is om dat goede leven te bereiken. Ook denken wij dat gemeenschappen dat goede leven voor een groot deel zelf kunnen realiseren. Waar mensen elkaar kennen, zich verantwoordelijk voelen en met elkaar in gesprek zijn over wat ze belangrijk vinden, versterken ze elkaar. Daar ontstaat energie en veerkracht. En dat maakt mensen gelukkiger en gemeenschappen vitaler. Als gemeente moeten we ons bescheiden opstellen om te voorkomen dat we in ons enthousiasme de gemeenschappen de ruimte ontnemen om zich op hun eigen manier en in hun eigen tempo te ontwikkelen.

Dat betekent dat we als overheid ten aanzien van de fysieke omgeving globale kaders opstellen die gebaseerd zijn op de waarden zoals opgenomen in onze kaderstelling Ruimte. Binnen die globale kaders geven we ruim baan aan de creativiteit en kwaliteit van vitale gemeenschappen.

In ondersteunende zin kunnen we als gemeente ook een waardevolle bijdrage leveren. En natuurlijk zijn er ook zaken die duidelijk op het bordje van de gemeente liggen. De opgave is om met elkaar continu het gesprek te voeren over deze rollen en verwachtingen. Het vraagt om inlevingsvermogen en duidelijkheid van beide kanten en een goede samenwerking.

Vertrouwen vormt hiervoor het fundament. Als gemeente durven we te vertrouwen op de kracht van de vitale gemeenschappen. Elke dag vragen we ons als gemeente af: wat vinden onze inwoners belangrijk en wat doen we als gemeente juist niet of juist wel. Het werkt alleen als er sprake is van wederzijds vertrouwen. Samenwerking vergt inlevingsvermogen van beide kanten. En het betekent ook dat inwoners echt samen verantwoordelijkheid kunnen en willen nemen voor elkaar en voor hun omgeving. We blijven hierover het gesprek voeren met onze samenwerkingspartners, zodat dit ook hún waarde wordt als ze met inwoners van Peel en Maas werken



Op de waardenkaart hebben we de kenmerken en waarden per deelgebied benoemd. Aanvullend aan deze waarden per gebied hanteren we in Peel en Maas een aantal overkoepelende waarden die niet gebiedsafhankelijk zijn. Dit zijn waarden die de basis vormen bij alles wat we doen. Deze algemene overkoepelende waarden staan hieronder beschreven.

Algemene waarden Peel en Maas